Nói về lịch sử, Vang Úc có lẽ không có bề dày như các vùng làm vang khác trên thế giới nhưng Úc vẫn nổi tiếng bởi chất lượng vang hảo hạng không thua kém bất kỳ nơi nào. Tại sao một đất nước đi sau hàng trăm thậm chí hàng ngàn năm lại có thể cho ra đời thứ vang tuyệt vời như thế ?
Những cây nho đầu tiên
Chúng ta hãy ngược thời gian trở lại năm 1788, trên con thuyền vượt đại dương của thuyền trưởng Arthur Phillip. Trong chuyến hải hành này, ông đã mang đến châu Úc 1 thứ rất quan trọng – những cây nho làm rượu vang. Những cây nho mang theo hi vọng gồm Pinot Gris, Vagillo và Cabernet Sauvignon, chỉ tiếc rằng Sydney không phải là nơi để canh tác do điều kiện khí hậu không phù hợp. Vào thời điểm đấy, những người đã định cư trước đó đã tìm thấy vùng đất khác có điều điện tốt hơn để trồng nho, đó là Hunter Valley, Eden Valley và Geelong.
Nhà máy sản xuất đầu tiên và mẻ rượu 136 lít
Hơn 12 năm sau, John Macarthur đã trồng những cây nho và xây dựng nhà máy – mà nhiều người ghi nhận là nhà máy thương mại đầu tiên – sản xuất rượu vang trên mảnh đất Camden cách Sydney khoảng 50km về phía tây nam. Macarthur chủ yếu trồng Pinot Gris, Frontignac, Gouais, Verdelho và Cabernet Sauvignon. Và đó là đầu những năm 1800.
Đến năm 1822, mẻ rượu vang đầu tiên được xuất khẩu sang Anh với sản lượng ít ỏi chỉ 136 lít nhưng đánh dấu mốc quan trọng với ngành công nghiệp rượu vang Úc. So với ngày nay, con số đó thực sự bé nhỏ khi mà Úc đã xuất khẩu hàng trăm triệu lít rượu ra toàn thế giới.
Phylloxera cũng tàn phá nước Úc ?
Có lẽ chúng ta đã biết được câu chuyện Phylloxera tấn công những cây nho ở châu u vào những năm 1860 và dịch bệnh đó đã đến Úc vào khoảng năm 1875. Bởi vì người Úc mới nhập khẩu và bắt đầu trồng nhiều giống cây của châu u, chúng đã bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Phần lớn số cây nho ở Úc đã bị hư hại và ngành công nghiệp này bị ảnh hưởng nặng nề ngoại trừ một số vùng ở phía Nam Úc, nơi có những cây nho có sức khỏe kháng lại căn bệnh quái ác này. Kỹ thuật cấy ghép đã cứu sống ngành rượu vang của Úc khi mọi loại nho từ châu u đều có khả năng kháng lại loại bệnh này.
Sự thay đổi lớn của của văn hóa uống vang Úc
Vào đầu những năm 1900, Úc vẫn sản xuất loại vang cường hóa (Fortified Wine), loại rượu vang này dễ bảo quản và vận chuyển. Cho đến những năm 1950-1960, Úc chứng kiến một làn sóng nhập cư lớn từ Đức và Ý. Chính họ đã giúp mở rộng ngành công nghiệp rượu vang ở các vùng Barossa và Riverina khi đem văn hóa thưởng thức rượu vang vào các nhà hàng cũng như thay đổi hương vị rượu vang. Ngày nay, thế hệ con cháu của họ vẫn điều hành một số nhà máy rượu ở những khu vực này.
Thời điểm đó, Úc chuyển hướng tập trung sang sản xuất rượu vang ngọt và vang sủi. Vào cuối những năm 60, Vang đỏ full-bodied trở nên cực kỳ phổ biến từ các giống nho Syrah hay Cabernet Sauvignon. Các loại vang trắng làm từ Gewürztraminer hay Riesling cũng được đón nhận một cách nồng nhiệt.
Thời kỳ bùng nổ
Và chính trong thời kỳ này, Úc đã phát minh ra “bag in a box wine” hay còn gọi là vang bịch. Phát minh đơn giản này của Úc đã làm cho rượu vang trở nên dễ tiếp cận hơn, vì mọi người có thể uống một lượng nhỏ vừa phải từng bữa. Như chúng ta đã biết, hiện nay vang bịch đã trở nên phổ biến trên toàn thế giới.
Đến cuối những năm 1970, thị hiếu của người Úc đã thay đổi từ rượu vang ngọt sang dry white wine. Rượu vang Chardonnay đã trở thành thức uống được nhiều người lựa chọn, và được sử ưa chuộng rộng rãi cho đến ngày nay.
Hơn 10 năm sau đó, rượu vang Úc bắt đầu thâm nhập vào thị trường Châu u và thực sự thành công với các dòng vang trắng có màu sáng, hương trái cây êm dịu và thứ vang đỏ mạnh mẽ mà quyến rũ. Đến năm 1995, Vang Úc chiếm 1,5% thị phần thương mại rượu của thế giới. Theo Foster’s Group, con số này ngày nay đã tăng lên 3% (số liệu 2019)
Hiện nay Úc đang là nhà sản xuất rượu vang lớn thứ bảy trên thế giới, sản xuất hơn 1000 triệu lít rượu mỗi năm cung cấp cho toàn cầu.
(Nguồn: wineaustralia.com, SSA, worldwidewinetours.com, wineguideaustralia.com )