Ai cũng có thể uống rượu vang, nhưng để thưởng thức rượu vang thì lại cần nhiều hơn một cái chạm ly.
Không biết tự bao giờ, guồng quay của nhịp sống hiện đại đã vô tình tôn vinh tính thương mại của rượu mà quên đi giá trị truyền thống là điều tạo nên sự khác biệt của mỗi loại rượu.
Người Pháp hay có câu nói rằng: sự giàu có của một người đàn ông không nằm ở số tài khoản anh ta sở hữu trong ngân hàng, mà nằm ở số loại rượu anh ta có trong hầm rượu, và điều này cũng đã trở thành “luật bất thành văn” của giới quý tộc không chỉ tại Châu Âu mà còn trên toàn thế giới. Ai cũng có thể uống rượu vang, nhưng để thưởng thức rượu vang thì lại cần nhiều hơn một cái chạm ly. Đó là sự hiểu biết, mà bất kỳ tay chơi sành sỏi nào cũng phải nhọc công tích lũy, để không tự biến mình trở thành những tên “võ biền” giữa cái thế giới vô tận và đầy chuếnh choáng của rượu.
Ở một phương diện nào đó, việc thưởng thức rượu vang cũng giống như việc yêu đương vậy, tất cả đều bắt đầu từ những cảm nhận. Đối với rượu thì đó là độ đặc và sự kết dính hay còn được gọi là “wine’s body”. Tùy vào từng độ cảm nhận của vị giác mà người ta chia thành light, medium và full body. Việc nhận biết body của rượu là bước đầu tiên để tạo nên mối liên kết giữa người uống và rượu, và cũng là để tìm ra được loại rượu phù hợp với bạn nhất. Thuật ngữ “wine’s body” nghiêng về độ cảm rượu nhiều hơn là hương vị của rượu, và nó được sử dụng cho cả rượu vang trắng lẫn vang đỏ. Trong thực đơn của nhà hàng, danh sách đồ uống luôn được sắp xếp theo thứ tự từ light cho tới full body. Bên cạnh đó, nồng độ cồn cũng phần nào phản ánh được wine’s body, những loại rượu có nồng độ cồn từ 13% trở lên thường có body nặng hơn hay độ đặc và sự kết dính cao hơn so với những loại rượu có nồng độ cồn thấp hơn.
Ai cũng biết rượu vang được làm từ nho, và có rất nhiều loại nho được sử dụng để ủ rượu tùy thuộc vào địa lý vùng miền, phương thức chưng cất cũng như sở thích của người sản xuất rượu. Tuy nhiên, ít ai biết được rằng, trong vô vàn những cái tên thì có sáu loại nho được sử dụng phổ biến nhất và thường xuyên có mặt trong các thực đơn của tất cả nhà hàng trên toàn thế giới. Trong đó, Riesling, Sauvignon Blanc, và Chardonnay là ba loại nho trắng được sử dụng lần lượt để sản xuất rượu light, medium và full body. Còn đối với rượu vang đỏ thì Pinot Noir, Merlot và Cabernet Sauvignon lại là những nguyên liệu quan trọng, sau một thời gian chưng cất cũng sẽ lần lượt cho ra đời rượu light, medium và full body.
Từ việc nhận biết sáu loại nho này, bạn hoàn toàn có thể phân biệt những loại rượu được làm những loại nho khác một cách dễ dàng. Còn bí quyết để nhận biết sáu loại trên, ngoài việc uống thử, nhìn vào nhãn bên ngoài vỏ chai, thì bạn có thể nhìn vào hình dáng chai rượu. Chardonnay và Pinot Noir thường được đóng trong chai to và tròn hơn những loại còn lại. Bên ngoài lãnh thổ Châu Âu, hầu hết các loại rượu vang được phân biệt dựa trên loại nho được sử dụng trong quá trình sản xuất. Trong khi đó, các quốc gia Châu Âu lại sử dụng lãnh thổ địa lý, nơi chưng cất các loại rượu để nhận biết chúng.
Một trong những vị đặc trưng của rượu vang khi uống là vị chát, được tạo nên bởi lớp vỏ ngoài của nho trong quá trình chưng cất. Cũng giống như wine’s body, độ chát của rượu khác biệt trong từng loại. Vang trắng thường ít chát hơn vang đỏ, và đối với rượu full body cùng với nồng độ cồn cao thì vị chát thường rất dễ nhận biết. Một trong những trường hợp hay gặp khi uống rượu là rượu hỏng do nút chai bị ẩm mốc hay còn gọi là “corked”. Mặc dù chỉ chiếm từ 1 đến 2% trong tổng số chai rượu được bán ra, nhưng vấn đềnày sẽ gây ảnh hưởng không nhỏ tới khẩu vị của bạn cũng như làm giảm đi giá trị của chai rượu. Vì vậy, khi rượu được mang ra, bạn nên rót thử một ít vào ly, lắc nhẹ và đưa lên ngửi. Nếu thấy có mùi hơi hôi ẩm ướt, hoặc mùi khói của gỗ để lâu ngày thì rượu đã bị corked.
“Vintage” là một thuật ngữ thường được nhắc tới trong thế giới của rượu vang, được dùng để biểu thị một quá trình từ việc trồng nho, cho tới thu hoạch và lên men rượu trong cùng một năm. Mặc dù thuật ngữ này không liên quan tới giá trị của rượu, nhưng chính quy trình trên lại đảm bảo chất lượng của nho, từ đó làm tăng giá thành của rượu cao hơn so với những loại “non – vintage” khác.
Khi thưởng thức rượu vang, rượu đỏ thường được sử dụng với các loại thịt đỏ, trong khi đó rượu trắng được dùng với các loại thịt trắng và các món làm từ cá. Rượu vang đỏ được cất giữ ở nhiệt độ phòng, khi uống, hơi lắc nhẹ ly để không khí hòa vào rượu, “đánh thức” hương vị của rượu. Do kỹ thuật chưng cất, rượu vang đỏ thường có vị mạnh và hơi nồng hơn so với vang trắng, vì vậy, khi mở chai rượu vang đỏ, bạn nên để hở trong vài phút. Rượu càng hảo hạn thì thời gian này càng mất nhiều hơn. Rượu vang trắng thường được làm lạnh trước khi uống và không cần phải lắc đều.
Giá trị của một chai rượu vang được định mức dựa vào thời gian ủ rượu, kỹ thuật chưng cất rượu và loại nho được sử dụng. Mặc cho những biến động của nền kinh tế thế giới, giá trị của rượu vẫn không hề biến đổi theo thời gian. Vì thếcó rất nhiều nhà tài phiệt đã đầu tư vào rượu như một khoản đầu tư có độ rủi ro vô cùng thấp. Một chai rượu trên thị trường có giá thành dao động từ 15 US đô la cho tới 500 000 đô la. Một sốcái tên thượng hạng không thể bỏ qua như Chateau d’Yquem 1787 ($100,000), Chateau Mouton Rothschild 1945 ($114,614), Cheval Blanc 1947 ($135,125), Chateau Lafite 1787 ($156,450) và Chateau Margaux 1787 ($ 225,000)